7 Stan Wojenny w Polsce

1. Definicja i Podstawy Prawne¶

Stan wojenny to szczególny stan prawny wprowadzany w sytuacji zagrożenia państwa, regulowany przez Konstytucję RP i odpowiednie ustawy.

2. Przesłanki Wprowadzenia Stanu Wojennego¶

A. Zewnętrzne zagrożenie państwa¶

Celowe działania godzące w niepodległość
Zagrożenie integralności terytorialnej
Poważne zakłócenia funkcjonowania państwa
Działania terrorystyczne
Zagrożenia w cyberprzestrzeni

B. Zbrojna napaść na terytorium RP¶

Naruszenie granic lądowych
Naruszenie przestrzeni powietrznej
Naruszenie wód terytorialnych

C. Zobowiązania międzynarodowe¶

Wynikające z umów o wspólnej obronie przeciwko agresji

3. Procedura Wprowadzania Stanu Wojennego¶

A. Kompetencje organów państwowych¶

Prezydent RP:
Wprowadza stan wojenny na wniosek Rady Ministrów
Wydaje rozporządzenie określające:
- Przyczyny wprowadzenia
- Obszar obowiązywania
- Ograniczenia praw i wolności
Sejm:
Ma 48 godzin na rozpatrzenie rozporządzenia
Może uchylić rozporządzenie większością głosów

B. Procedury formalne¶

Ogłoszenie:
Publikacja w Dzienniku Ustaw RP
Obwieszczenia wojewodów
Plakatowanie w miejscach publicznych
Notyfikacja międzynarodowa:
Powiadomienie Sekretarza Generalnego ONZ
Powiadomienie Sekretarza Generalnego Rady Europy

4. Zarządzanie Państwem w Stanie Wojennym¶

A. Kompetencje organów¶

Rada Ministrów:
Zarządza systemem kierowania obroną państwa
Może przekazać kompetencje organom wojskowym
Prezydent RP:
Kieruje obroną państwa
Mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych
Zatwierdza plany operacyjne
Wojewodowie:
Kierują obroną cywilną
Koordynują działania administracji

5. Przykład Historyczny¶

Stan wojenny w Polsce (1981-1983): - Wprowadzony 13 grudnia 1981 - Ograniczenia w poruszaniu się (godzina milicyjna) - Początkowo 22:00-6:00, później 23:00-5:00

6. Skutki Wprowadzenia Stanu Wojennego¶

Ograniczenie praw i wolności obywatelskich
Zwiększone uprawnienia organów wojskowych
Podporządkowanie administracji cywilnej celom obronnym
Specjalne zadania dla mediów (obowiązek publikacji rozporządzeń)

Uwaga: Stan wojenny nie ma określonego limitu czasowego ze względu na nieprzewidywalność okoliczności jego wprowadzenia.