Ć 2 Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych¶
W polskim prawie cywilnym istnieją dwa kluczowe pojęcia: zdolność prawna oraz zdolność do czynności prawnych. Oba te terminy odnoszą się do możliwości działania w obszarze prawa, ale różnią się pod względem zakresu i znaczenia.
*Zdolność prawna*
Zdolność prawna to możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków. Oznacza to, że osoba lub jednostka organizacyjna może posiadać prawa (np. prawo własności) oraz obowiązki (np. obowiązek zapłaty).
- Zdolność prawna przysługuje:
- osobom fizycznym (czyli ludziom),
- osobom prawnym (np. spółkom, fundacjom),
- jednostkom organizacyjnym, które nie są osobami prawnymi, ale mają przyznaną zdolność prawną na podstawie przepisów (np. spółki jawne).
Osoba fizyczna nabywa zdolność prawną z chwilą narodzin. Dziecko poczęte ma warunkową zdolność prawną, która staje się pełna w momencie urodzenia żywego[1][2][3].
*Zdolność do czynności prawnych*
Zdolność do czynności prawnych to zdolność do dokonywania czynności prawnych w swoim imieniu, co obejmuje m.in. zawieranie umów, składanie oświadczeń woli oraz rozporządzanie majątkiem.
- Zdolność do czynności prawnych może być:
- Pełna – przysługuje osobom pełnoletnim (18 lat) oraz osobom, które zawarły małżeństwo przed osiągnięciem tego wieku za zgodą sądu.
- Ograniczona – dotyczy osób małoletnich powyżej 13 roku życia oraz osób częściowo ubezwłasnowolnionych.
- Brak zdolności – dotyczy osób, które nie ukończyły 13 lat oraz osób całkowicie ubezwłasnowolnionych[4][5][6].
Różnice między zdolnością prawną a zdolnością do czynności prawnych¶
| Cecha | Zdolność prawna | Zdolność do czynności prawnych |
|---|---|---|
| Definicja | Możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków | Możliwość dokonywania czynności prawnych |
| Nabycie | Z chwilą narodzin | Z chwilą osiągnięcia pełnoletniości lub małżeństwa |
| Zakres | Dotyczy wszystkich osób i jednostek | Ograniczona przez wiek lub stan zdrowia |
| Przykład | Możliwość bycia właścicielem nieruchomości | Możliwość zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości |
Podsumowując, zdolność prawna jest podstawowym atrybutem, który umożliwia bycie podmiotem prawa, natomiast zdolność do czynności prawnych odnosi się do konkretnej umiejętności podejmowania działań skutkujących zmianami w sytuacji prawnej. Osoby mogą mieć zdolność prawną, ale nie posiadać zdolności do czynności prawnych, co często dotyczy dzieci czy osób ubezwłasnowolnionych.
Citations: [1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Zdolno%C5%9B%C4%87_prawna [2] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zdolnosc-prawna-co-oznacza-i-czym-sie-rozni-od-zdolnosci-do-czynnosci-prawnych [3] https://www.money.pl/gospodarka/zdolnosc-prawna-czym-jest-i-komu-przysluguje-6778296691198688a.html [4] https://nfg.pl/blog/czym-rozni-sie-zdolnosc-prawna-od-zdolnosci-do-czynnosci-prawnych [5] https://pl.wikipedia.org/wiki/Zdolno%C5%9B%C4%87_do_czynno%C5%9Bci_prawnych [6] https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/oszczedzanie/zdolnosc-prawna-i-zdolnosc-do-czynnosci-prawnych-najwazniejsze-wiadomosci/6hpk34f [7] https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/zdolnosc-prawna-a-zdolnosc-do-czynnosci-prawnej,501621.html