W 4 Komunikacja Niewerbalna Strefy Dystansu i Sygnały Ciała
I. Wprowadzenie¶
Komunikacja niewerbalna stanowi kluczowy element interakcji międzyludzkich, odpowiadając za około 80% przekazywanych informacji. Obejmuje ona szereg sygnałów pozawerbalnych, które świadomie lub nieświadomie wysyłamy podczas kontaktu z innymi.
II. Strefy Dystansu Fizycznego (według Edwarda Halla)¶
1. Strefa Intymna (15-45 cm)¶
- Zarezerwowana dla najbliższych osób
- Charakteryzuje się możliwością:
- Słyszenia oddechu drugiej osoby
- Wyczuwania rytmu serca
- Bezpośredniego kontaktu fizycznego
- Przykład: przytulanie, rozmowa z bliskim przyjacielem
2. Strefa Osobista (45-120 cm)¶
- Przeznaczona dla znajomych i współpracowników
- Typowa odległość w miejscu pracy
- Przykład: rozmowa przy biurku, spotkanie ze współpracownikami
3. Strefa Społeczna (120-360 cm)¶
- Właściwa dla kontaktów formalnych
- Charakterystyczna dla:
- Konferencji
- Spotkań służbowych
- Relacji wykładowca-student
4. Strefa Publiczna (powyżej 360 cm)¶
- Dystans zachowywany wobec osób obcych
- Stosowana w miejscach publicznych
- Przykład: zachowanie odstępu na plaży, w parku
III. Funkcje Sygnałów Niewerbalnych¶
1. Funkcja Zastępowania¶
- Sygnały zastępujące słowa
- Przykłady:
- Kiwanie głową na "tak"
- Gest przeczenia
2. Funkcja Uzupełniania (Ilustratory)¶
- Sygnały precyzujące komunikat werbalny
- Wzbogacają przekaz słowny
3. Funkcja Ekspozycji¶
- Sygnały wyrażające emocje i uczucia
- Pozy ciała odzwierciedlające stan emocjonalny
4. Funkcja Regulacyjna¶
- Świadome kontrolowanie komunikacji
- Elementy:
- Kontakt wzrokowy
- Ruchy głowy
- Mimika
5. Funkcja Moderująca (Adaptatory)¶
- Nieświadome sygnały łagodzące napięcie
- Przykłady:
- Drapanie się po głowie
- Obgryzanie paznokci
- Ściskanie dłoni
IV. Znaczenie Dotyku w Komunikacji¶
1. Kontakt Fizyczny¶
- Zależny od stopnia zażyłości
- Różne formy:
- Uścisk dłoni (formalny)
- Poklepywanie po ramieniu (przyjacielskie/protekcjonalne)
- Przytulanie (intymne)
2. Zasady Dotyczące Dotyku¶
- Dostosowanie do kontekstu sytuacyjnego
- Respektowanie granic osobistych
- Uwzględnienie różnic kulturowych
V. Podsumowanie¶
Komunikacja niewerbalna stanowi fundamentalny element interakcji międzyludzkich. Świadomość stref dystansu oraz różnych funkcji sygnałów niewerbalnych pozwala na efektywniejszą komunikację i budowanie odpowiednich relacji interpersonalnych.