4 Przestępczość w społeczeństwie

Przestępczość w społeczeństwie¶

Neurobiologia przestępczości¶

Nie ma genu przestępczości, ale istnieją czynniki biologiczne, które mogą zwiększać ryzyko zachowań przestępczych.
Uszkodzenia mózgu, poziom hormonów i neuroprzekaźników mogą wpływać na skłonność do agresji.
Geny i środowisko: Geny mogą wpływać na skłonność do agresji, ale środowisko i wychowanie odgrywają kluczową rolę.

Przestępstwo jako zjawisko społeczne¶

Przestępstwo: Zachowanie uznane za niezgodne z prawem, ale również jako zjawisko psychosocjologiczne.
Kryminalizacja i dekryminalizacja: Proces włączania lub wyłączania zachowań z katalogu przestępstw, np. publiczne brudzenie dołu (dawniej przestępstwo) vs. stalking (od 2011 r.).
Zmiany społeczne: Ekonomiczne, technologiczne, polityczne i kulturowe wpływają na kształt katalogu przestępstw.
Rozmiar przestępczości: Liczba przestępstw, ich rodzaje, dynamika i struktura.
Statystyki: Analiza trendów przestępczości w czasie i przestrzeni.
Patologie społeczne: Wpływ na przestępczość, np. alkoholizm, narkomania.

Sprawcy przestępstw¶

Teorie przestępczości: Od teorii Cesare Lombroso (przestępca urodzony) po współczesne teorie biologiczne, psychologiczne i społeczne.
Zaburzenia osobowości: Osobowość antyspołeczna (ASPD), psychopatia, schizofrenia, borderline, zaburzenia narcystyczne.
Przykłady: Ted Bundy, Jeffrey Dahmer, John Wayne Gacy – seryjni mordercy z zaburzeniami osobowości.

Ofiary przestępstw¶

Wiktymologia: Badania nad ofiarami przestępstw, ich rolą i konsekwencjami.
Konsekwencje: Psychologiczne, społeczne i ekonomiczne skutki bycia ofiarą.
Pomoc ofiarom: Programy wsparcia, terapia, pomoc prawna.

Kontrola społeczna i reakcja na przestępstwo¶

Instytucje wymiaru sprawiedliwości: Policja, prokuratura, sądy, więzienia.
Sankcje karne: Kara pozbawienia wolności, resocjalizacja, terapia.
Efektywność: Ocena skuteczności sankcji i programów resocjalizacyjnych.

Zaburzenia osobowości a przestępczość¶

Osobowość antyspołeczna (ASPD): Brak empatii, impulsywność, manipulacja, ignorowanie norm społecznych.
Psychopatia: Brak empatii, kalkulacja czynów, manipulacja.
Narcystyczne zaburzenia osobowości: Brak kontroli, brak empatii, skłonność do oszustw.

Seryjni mordercy¶

Typy: Zorganizowani (planują zbrodnie) vs. niezorganizowani (działają pod wpływem impulsu).
Motywacje: Fantazje, trauma z dzieciństwa, zaburzenia psychiczne.
Przykłady: Ted Bundy, Jeffrey Dahmer, John Wayne Gacy.

Neurobiologia a przestępczość¶

Uszkodzenia mózgu: Zaburzenia w korze przedczołowej, podwzgórzu.
Neuroprzekaźniki: Serotonina, adrenalina – wpływ na poziom agresji.
Badania: Neuroobrazowanie mózgu u przestępców.

Fascynacja zbrodnią¶

Psychologiczne wyjaśnienia: Lęk, ciekawość, potrzeba zrozumienia zła.
Kultura: Filmy, książki, seriale o tematyce kryminalnej.
Filozofia: Poszukiwanie odpowiedzi na pytania egzystencjalne poprzez analizę zła.

Podsumowanie¶

Kryminologia i kryminalistyka to dziedziny interdyscyplinarne, które zajmują się analizą przestępczości, jej przyczynami, skutkami oraz metodami zapobiegania. Badania neurobiologiczne, psychologiczne i społeczne pozwalają lepiej zrozumieć motywacje sprawców i ofiar, a także skuteczniej przeciwdziałać przestępczości. Fascynacja zbrodnią wynika z ludzkiej potrzeby zrozumienia zła i jego konsekwencji.